Zmiany demograficzne w coraz większym stopniu stymulują popyt na opiekę zdrowotną. Nierówny dostęp do opieki w wielu systemach staje się coraz bardziej widoczny w wielu miejscach na świecie. Opieka zdrowotna oparta na wartościach polega na świadczeniach w ramach, którego szpitale i lekarze otrzymują wynagrodzenie w oparciu o wyniki zdrowotne pacjentów co powoduje, że ten model zyskuje wielu zwolenników.
Opieka zdrowotna oparta na wartościach – co to jest?
W modelu opieki zdrowotnej opartej na wartości, którego twórcą jest ekonomista Michael Porter dużą wagę przykłada się do jakości świadczeń a nie ich ilości. Koncepcja ta mocno opiera się na opiece profilaktycznej, która w rzeczywistości jest o wiele tańsza niż samo leczenie chorób przewlekłych takich jak astma, cukrzyca czy nadciśnienie. W tym modelu wizyty u lekarza są znacznie rzadsze, badania wykonuje się w mniejszej ilości a czas procedur medycznych znacznie się skraca. Kwoty, które płaci pacjent za leki również są mniejsze, ponieważ w tym modelu choroby mogą być o wiele lepiej kontrolowane. W tradycyjnym modelu opieki zdrowotnej wszyscy świadczeniodawcy niekoniecznie mają motywacje do współpracy między sobą. Natomiast w modelu value based healthcare występują różne zachęty oraz nowoczesne technologie pozwalają na synchronizację świadczeń. Usługodawcy zbierają dane oraz poddają je analizie co pozwala w dużej mierze na wskazanie zagrożeń dla zdrowia. Jednym z kluczowych elementów opieki zdrowotnej opartej na wartości jest nieprzerwane i jednolite mierzenie wyników zdrowotnych oraz kosztów. To właśnie one są kluczowe w trakcie podejmowania jakichkolwiek decyzji przez wszystkie strony m.in pacjentów, lekarzy i szpitale. Pozwalają one również na wymianę doświadczeń czy informacji pomiędzy stronami oraz na popularyzację najbardziej efektywnych sposobów działania w opiece zdrowotnej.
Opieka zdrowotna oparta na wartościach – kluczowe czynniki
System value based healthcare różni się znacznie od klasycznego podejścia. Polega na jak najwyższej jakości wykonywanych usług przez świadczeniodawców. Wartość w tym kontekście można rozumieć jako pomiary wyników zdrowotnych w stosunku do kosztów ich uzyskania. Światowe Forum Ekonomiczne określa cztery kluczowe czynniki zmiany podejścia, które są bardziej nastawione na pacjenta:
- Infrastruktura informatyczna – opieka zdrowotna oparta na wartości do wdrożenia potrzebuje odpowiedniej infrastruktury informatycznej. Z infrastruktury informatycznej korzysta się w celu gromadzenia, dzielenia się oraz analizowania wszystkich zebranych danych. Standardy tychże systemów muszą być takie same, aby efekty były większe.
- Benchmarking, badania i narzędzia – regularne prowadzenie testów porównawczych jest potrzebne w celu zidentyfikowania najlepszych sposobów leczenia. Aby to osiągnąć, należy wprowadzić nowe i zaawansowane narzędzia wspomagające podejmowanie decyzji dla klinicystów i pacjentów.
- Organizacja dostaw – nowe modele organizacyjne pozwalają na zapewnienie dostawcom dopasowania się do nowych możliwości. Zapewniając przy tym lepszy dostęp do opieki przy zaangażowaniu lekarzy.
- Płatności – obecny model opiera się na nagradzaniu dostawców za ilość wykonywanych usług. Taki sposób powoduje większą opłacalność przedłużania choroby niż jej leczenia. Mowa tutaj o nowych formach odszkodowań i zwrotów kosztów, co wpływa na wartość otrzymywanych usług przez pacjenta.
Zobacz również: Koszty leczenia astmy w Polsce
Opieka zdrowotna oparta na wartości – korzyści
Przed strategią value based healthcare stoi wiele wyzwań, które związane są z np. standardem pomiarów. Jednak korzyści wynikające z wdrażania systemu opieki zdrowotnej opartej na wartości są widoczne. Najważniejsze jest przede wszystkim polepszenie zdrowia pacjentów na tyle ile jest to możliwe. Wdrażanie systemu, którego głównym czynnikiem jest prowadzenie regularnych pomiarów, może być korzystne dla każdej grupy uczestniczącej:
- Pacjenci mają możliwość wybrania lekarza, który najbardziej mu odpowiada sugerując się uzyskanymi wynikami przez danego specjalistę,
- Lekarze mają możliwość stale podnoszenia swoich kwalifikacji oraz mogą obserwować działania innych lekarzy przy tym uczyć się na ich doświadczeniach,
- Świadczeniodawcy mogą porównywać obszary, w których wyniki są wyższe przy niższych kosztach oraz efektywniej wprowadzać zmiany,
- Dostawcy leków oraz produktów medycznych wprowadzają produkty na podstawie tego jak bardzo są one wartościowe dla pacjentów.
